Zdjęcia, które opowiadają historie
- Fotografie archiwalne
- Fotografie aktualne
KAMIENICA W DUKLI - RYNEK 1
Zabudowa istniejąca
Lokalizacja
Przedmiotowa kamienica znajduje się w rynku, w pierzei północnej, oznaczona jest prestiżowym adresem Rynek 1. Znajduje się na działce nr 65/3 (pow. 0,0463 ha).
Opis ogólny
Istniejącą zabudowę stanowi jednobryłowy budynek murowany o dwóch kondygnacjach nadziemnych, użytkowym poddaszem i z częściowym podpiwniczeniem, zlokalizowany w części południowej działki — „kamienica”.
Budynek stanowi część południowejpierzei Rynku w Dukli. Wybudowany najprawdopodobniej w XIX wieku, jednak pewne fragmenty budowli świadczyć mogą o istnieniu w tym miejscu wcześniejszej zabudowy, której zachowane fragmenty stanowią dziś integralną część budynku.
DAWNY SKŁAD WIN
Piwnice
Pod częścią budynku (trakt prawy-północ-południe, ze ścianą szczytową przyległą do rynku) znajdują się bowiem kamienne piwnice o kolebkowych sklepieniach mogące mieć wcześniejsze datowanie, służące np. jako skład win (z przekazów historycznych wynika, że w tym okresie takich składów w Dukli było wiele).
O wcześniejszym pochodzeniu piwnic świadczyć może również ich odmienny układ konstrukcyjny w stosunku do wyższych kondygnacji (ściany nie pokrywają się ze sobą). Parter zachował częściowo pierwotny — XIX-wieczny układ przestrzenny. Na tym poziomie zachowały się oryginalne pomieszczenia od strony rynku, pełniące funkcję handlową i składową z kolebkowymi oraz kolebkowo-krzyżowymi sklepieniami. W części północnej w trakcie lewym północ-południe zachowała się obszerna dwu częściowa sień ze sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi. Wiek tej części budynku można próbować ustalić poprzez analizę składu i kształtu cegieł służących jako budulec ścian i sklepień oraz analogię do datowanych części budynków zachowanych w pierzei rynku oraz części ratusza z jego przebudowy w XIX wieku.
OKRESY WOJENNE
Historia przebudowy
W części centralnej sieni znajduje się przebudowana klatka schodowa. Ze względu na zachowane ślady oraz przemurowania można podejrzewać, że pierwotnie klatka schodowa znajdowała się w innym miejscu lub, co wydaje się mniej prawdopodobne, znajdowały się dwie: prowadząca do części bardziej oficjalnej – na I piętro od strony rynku oraz podrzędnej od strony zlokalizowanego od północy podwórka.
Budynek został wielokrotnie przebudowywany w XX wieku, a opierając się na informacjach źródłowych mówiących o znacznych zniszczeniach zabudowań Dukli w czasie Bitwy o Przełęcz Dukielska we wrześniu 1944 roku można przypuszczać, że budynek uległ największym przebudowom właśnie po zakończeniu II Wojny światowej.
Jest prawdopodobne, że część połnocno-wschodnia mogła stać się ofiarą ostrzału artyleryjskiego, a następnie po wojnie została odbudowana w zupełnie innym układzie przestrzennym (nie odtworzono drugiej klatki schodowej) i konstrukcyjnym.
Oryginalny jest fragment wejściowy na parterze budynku, przyległy do sklepionej sieni oraz elewacja południowa wraz z fragmentami sztukatorki na poziomie I piętra (otwory parteru zostały częściowo przebudowane po II wojnie).
XX WIEK
Wzmocnienie konstrukcji
W latach 80-tych XX wieku miała miejsce kolejna przebudowa wnosząca kolejne zmiany układu przestrzennego 1 piętra budynku i poddasza (adaptacja na mieszkania) wraz z nadmurowaniem powyżej połaci dachu ścian klatki schodowej wraz z doświetleniami bocznymi i stropodachem.
W okresie powojennym wykonano również wzmocnienia oraz przebudowę stropów istniejących nad sklepieniami parteru. W trakcie wykonywania odkrywek stwierdzono również, że budynek ten przeszedł poważny pożar. Niestety na obecnym etapie nie można ustalić daty pożaru. Wiadomo, że w 1884-85 i 1888 Dukla przeżyła poważne pożary, jednak nieznany jest dokładny obszar miasta objęty tymi pożarami.
Budynek mógł również płonąc w czasie działań wojennych w 1944 roku, w wyniku w/w ostrzału artyleryjskiego.
ROK 2021
Stan obecny
Obecnie budynek jest w stanie surowym i od wielu lat nie jest użytkowany, z wyjątkiem pomieszczeń od strony rynku, gdzie na poziomie parteru zlokalizowane mogą być trzy sklepy wielobranżowe z częścią magazynowa.
Cel przebudowy i końcowe parametry
W 2016 r. powstał projekt przebudowy kamienicy, przygotowany przez doświadczoną w pracach z zabytkami i w ich rewitalizacji pracownię architektoniczną Pani Magdaleny Skwarnickiej Morawskiej. Zakłada on nie tylko prace zachowujące pozostającą w dalekim od kwitnącego stanu kamienicę, ale także likwidację niefortunnych przebudów z II poł. XX w.
Celem prac będzie przywrócenie obiektowi wyglądu sprzed I wojny światowej, a więc typowej małomiasteczkowej kamienicy, z zastosowaniem elementów charakterystycznych dla tego rodzaju galicyjskiej zabudowy. Zarówno w oparciu o zachowane elementy oraz detale architektoniczne jak i częściowe rekonstrukcje. W podobnym duchu zaplanowano aranżację obu działek. Właśnie z racji uzyskania wzorcowej dla dawnej Galicji prezencji, projekt nazwaliśmy Kamienica Galicyjska.
Po przebudowie zyska ona następujące parametry:
piwnice: 122,10 m2
parter: 343,90 m2
I piętro: 239,80 m2
poddasze: 222,60 m2
RAZEM: 933,10 m2
Powierzchnia zabudowy 451,58 m2
Kubatura: 3406,33 m3
W czerwcu 2016 r. inwestycja uzyskała pozwolenie na budowę – decyzja Starosty Krośnieńskiego nr 442/2016 – obejmujące przebudowę i rozbudowę budynku Kamienicy Galicyjskiej.
Gotowi do działania?
Jesteśmy w kontakcie!
Zadzwoń - Napisz